BANJALUKA – Građani Bosne i Hercegovine godišnje popiju skoro 25 miliona kilograma kafe, te oko 70 miliona litara piva, dok tokom jedne godine ispušimo najmanje 265 miliona paklica cigareta.
Popijemo i značajnu količinu žestokih alkoholnih pića i vina na čiji uvoz, zajedno s pivom, godišnje ukupno potrošimo oko 150 miliona maraka.
A kad se sabere trošak za kafu, alkoholna pića i cigarete dođe se do vrtoglave cifre od preko 1,35 milijardi KM, koje za samo 12 mjeseci damo na ova zadovoljstva.
Tako je lane u BiH uvezeno kafe u vrijednosti 112.265.000 KM, pokazuju podaci Uprave za indirektno oporezivanje BiH, dok je, s druge strane, na pomenute stotine miliona paklica cigareta potršeno oko 1,1 milijardu KM.
To, praktično, znači, da na alkohol, kafu i cigarete godišnje spiskamo svotu dovoljnu da se, naprimjer, isplati 1,5 miliona prosječnih plata, te čak 3,5 miliona prosječnih penzija.
Ništa čudno, da u državi nema preko 440.000 nezaposlenih, dok za platu ispod prosjeka rade skoro dvije trećine zaposlenih, a desetine hiljada radnika od prvog do prvog preživljavaju od minimalca.
Uprkos tome, statistika potvrđuje da za dobru kapljicu mora da se nađe para, a, kad je riječ o alkoholu, najviše trošimo na pivo, koje uglavnom uvozimo iz Hrvatske i Srbije, Slovenije, Crne Gore i Holandije.
Nije teško izračunati da na kafenisanje, konzumaciju alkohola i pušenje dnevno potrošimo skoro 3,7 miliona KM. U prosjeku, građani BiH dnevno popiju skoro 68.500 kilograma kafe i 191.800 litara piva, dok ispuše oko 725.000 kutija cigareta.
U udruženjima potrošača ističu da su kafa, alkohol i cigarete luksuz kojeg se, međutim, građani teško odriču.
– Mnogi će se prije odreći nekih prečih potreba nego navike da dnevno popiju koju rakijicu ili pivo, te da, čak i po nekoliko puta, popiju kafu. Izuzetno skup porok su i cigarete, ali je činjenica da će se ljudi, naprimjer, radije odreći putovanja, kvalitetnije garderobe, pa čak i hrane, nego cigareta . kažu u ovim udruženjima.
Dodaju da građani, uglavnom tek kad se razbole prestaju da piju alkohol i puše.
– To znači da najprije trošimo pare na alkohol i pušenje, pa onda na liječenje. U svakom slučaju, riječ je o prilični skupom izdatku u današnje vrijeme – poručuju iz udruženja potrošača.
Finansijski trošak upotrebe duvanskih proizvoda u BiH kreće se oko 900 miliona KM godišnje, uključujući direktne i indirektne troškove zdravstvenog sektora, te troškove gubitka produktivnosti zbog invaliditeta i prerane smrti.
Jeftino se hranimo
Za razliku od razbacivanja para na kafu, alkohol i cigarete, građani BiH su apsolutni rekorderi u Evropi po potrošnji jeftinije hrane, pa svoje apetite, zbog nedostatka para za neke kvalitetnije namirnice, uglavnom zadovoljavaju hljebom i makaronama.
Istraživanja, naime, pokazuju da se u BiH po glavi stanovnika pojede čak tri puta više hljeba nego u EU. Tako stanovnik BiH u prosjeku godišnje potroši 110 kilograma, a građanin EU tek 35 kilograma ovog pekarskog proizvoda.
S druge strane, u BiH se po glavi stanovnika pojede tri i po puta manje mesa u odnosu na zemlje EU, čiji građanin u svojoj ishrani godišnje potroši oko 91 kilogram mesa. Mlijeka konzumiramo skoro duplo manje, voća pet, a ribe čak sedam puta manje nego Evropljani.
